DİSK/Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin (BİSAM) Haziran 2025 dönemi raporuna göre, sağlıklı ve dengeli beslenme için dört kişilik bir ailenin aylık yapması gereken harcama 25.811 TL olarak belirlendi. Bu tutar sadece gıda harcamalarını içeriyor. Ancak, yoksulluk sınırı, eğitim, barınma, ulaşım gibi temel ihtiyaçları da kapsayarak 89.282 TL seviyesine yükseliyor.
Raporda yer alan verilere göre; yetişkin bir erkeğin aylık gıda harcaması 7.265 TL, yetişkin bir kadının 6.923 TL, 15-18 yaş arası bir gencin 7.161 TL, 4-6 yaşındaki bir çocuğun ise 4.462 TL olduğu belirlendi.
TEK KİŞİLİK HANEDE YOKSULLUK SINIRI 41 BİN TL’Yİ AŞTI
Tek başına yaşayan bir bireyin sağlıklı beslenme ve temel ihtiyaçlarını karşılamak için aylık gereken harcama tutarı 41.857 TL olarak hesaplandı. Bu miktar, barınma, ulaşım, sağlık gibi zorunlu harcamaları da içeriyor.
GIDA GRUPLARINDA EN YÜKSEK PAY MEYVE-SEBZEDE
Haziran 2025 döneminde günlük harcamalarda en yüksek payı 288,4 TL ile meyve ve sebzeler aldı. Süt ve süt ürünleri için harcanan miktar 207,79 TL, et-tavuk-balık grubu ise 161,83 TL olarak hesaplandı. Ekmek ise günlük 71,43 TL’lik bir harcama gerektiriyor. Yağlar için günlük 41,02 TL, yumurta için 13,12 TL, şeker ve türevleri için ise 19,42 TL harcanması öneriliyor.
Gıda gruplarının toplam içindeki oranları da dikkat çekici. Meyve-sebze yüzde 33,5 ile en yüksek orana sahipken, et, yumurta ve kurubaklagiller yüzde 24,9, süt ve süt ürünleri yüzde 24,2, ekmek ve tahıl ürünleri yüzde 10,43, diğer gıda harcamaları ise yüzde 7 seviyesinde yer alıyor.
YAŞA VE CİNSİYETE GÖRE BESLENME MALİYETLERİ DEĞİŞİYOR
Bireylerin cinsiyeti ve yaş gruplarına göre kalori ve besin gereksinimleri farklılık gösterir. Bu durum, gıda harcaması miktarlarına da yansır. Örneğin, süt ürünleri tüketimi 10-18 yaş aralığında daha fazla iken, 4-6 yaş grubu için yumurta tüketimi daha önemli görünüyor.
HESAPLAMALAR HANGİ YÖNTEMLE YAPILDI?
Açlık ve yoksulluk sınırı hesaplamaları, BİSAM’ın Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi tarafından yapılan Türkiye’ye Özgü Beslenme Kalıbı temel alınarak yapıldı. Gıda fiyatları için TÜİK 2003 madde fiyatları baz alınırken, ekmek için İstanbul Halk Ekmek, sebze-meyve için ise zincir marketlerin internet fiyatları kullanıldı.
Ayrıca, 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı hesaplamalarında sadece gıda harcamaları temel alınıyor. Yoksulluk sınırı ise bu verilerin, TÜİK’in en düşük gelir grubuna ait tüketim kalıplarına göre hesaplanmasıyla belirleniyor. Tek kişilik haneler içinse TÜİK’in tek kişilik harcama verileri baz alınıyor.
