Eğer ihtiyaç duyulmuyorsa neden insanlarda bunlara sahipler?
Bir teoriye göre, bu gerekli olmayan organlar ve bezler, bir zamanlar evrimsel atalarımızın yaşamlarında önemli roller üstlenmişken, artık anatomik kalıntıları temsil ediyor. Örneğin, uzun süredir apandis’in seleflerimizin yiyecekleri sindirmesine yardımcı olduğu düşünülüyordu, ancak binlerce yıl içinde geçerliliğini yitirdi. Ve bazı organlar yaşamın belirli aşamalarında son derece faydalıdır, ancak daha sonra gözden çıkarılabilir hale gelir.
İŞTE VÜCUDUN ÇIKARILABİLİR PARÇALARI…
Kendinizi kronik inflamasyonun zararlarından koruyun.
Bilim, kronik, düşük dereceli inflamasyonun, kalp-damar hastalıkları, kanser, tip 2 diyabet ve diğer rahatsızlıklara katkıda bulunan sessiz bir katile dönüşebileceğini kanıtladı. İltihaplarla mücadele etmek ve sağlıklı kalmak için Harvard Tıp Fakültesi uzmanlarından basit ipuçları:
.
BADEMCİKLER
Vücuttaki bir lenf düğümleri ağı, bakteri ve virüsler gibi tehlikeli istilacıların yakalanmasına yardımcı olan bağışıklık gözetim sisteminin bir parçasıdır. İki bademciğinizi, bu davetsiz misafirleri koruyan daha büyük, özelleşmiş lenf düğümleri olarak düşünün. Boğazın arka kısmında, üstlerindeki sarkan doku parçası olan küçük dilin hemen yanlarında ve arkasında bulunurlar.
Artık bademciklerin alınması ( bademcik ameliyatı ) yalnızca çocuklarda sık görülen bir durum olan strep boğaz gibi tekrarlayan bakteriyel boğaz enfeksiyonu nöbetleri geçiren kişiler için önerilmektedir. Bir kez çıkarıldıktan sonra, gerçek lenf düğümleri de dahil olmak üzere diğer lenfoid dokular bademciklerin işini devralabilir.
ADENOİDLER
Burun pasajlarının ağız ve boğazla birleştiği yerde, burnun arka kısmında yer alan geniz eti bademciklere benzer. Ayrıca iltihaplanabilir, enfekte olabilir ve şişebilirler. Yani bademcikler alınırken genellikle aynı anda geniz eti de alınır. Kombine prosedüre bademcik ameliyatı ve adenoidektomi denir. Bademciklerde olduğu gibi geniz eti gittiğinde diğer lenfoid doku görevi devralır.
SAFRA KESESİ
Safra kesesi , karnın sağ üst kısmında, karaciğerin hemen altında bulunur. Karaciğerde üretilen safrayı depolar ve gerektiğinde yağlı gıdaların sindirilmesine yardımcı olmak için onu sindirim sistemine salar. Safra kesesi iltihaplanırsa (kolesistit adı verilen bir durum) safra kesesinin çıkarılması (kolesistektomi) gerekebilir. Çoğu zaman bu, sertleşmiş safra topluluğu olan enfeksiyon veya safra taşı nedeniyle oluşur. Bazı durumlarda dinlenme ve antibiyotikler safra kesesi iltihabını kontrol edebilir, böylece safra kesesinin alınması geciktirilebilir veya hatta önlenebilir.
APANDİSİT
Bu organ yaklaşık olarak serçe parmağınızın büyüklüğündedir ve kolonunuzun sağ alt kısmından sarkar. Açık olmayan nedenlerden dolayı bağırsak yolunun bu kısmı bazen tıkanır, enfeksiyon kapar veya iltihaplanır. Yeterince uygun bir şekilde, apandisit kelimesi apendiksin iltihabı anlamına gelir . Antibiyotik tedavisiyle düzelse de, sıklıkla acil cerrahi müdahale (apendektomi) gerekli olur
Apendiksin vücuttaki işlevi tespit edilemese de vücuttan alındığında herhangi bir olumsuzluk olmadığı görülmüştür. Ancak bu organın iltihaplanması, müdahale edilmediğinde ölümle sonuçlanabilecek apandisit hastalığına neden olur. Yaygın olarak karşılaşılan bu sorun, karnın sağ alt tarafındaki kolondan çıkıntı yapan parmak şeklinde bir keseye benzeyen apanditsin iltihaplanmasıdır. Akut apandisit erkeklerde % 6 – 8, kadınlarda ise % 6- 9 risk oranıyla, dünyadaki en yaygın abdominal cerrahi acil durumudur.
RAHİM
Bu olağanüstü üreme organının tek bir amacı vardır: Doğuma kadar fetal büyümeyi desteklemek. Gerektiğinde genel olarak sağlığa zarar vermeden rahim alınabilir ( histerektomi ). Çıkarılmanın yaygın nedenleri arasında ağrılı veya aşırı adet kanaması, ağrıya veya kanamaya neden olan miyom adı verilen iyi huylu büyümeler veya kanser yer alır.
TİMÜS BEZİ
Bu küçük bez üst göğüste göğüs kemiğinin arkasında yüksek bir yerde bulunur. Fetüs veya yenidoğanda bağışıklık sisteminin gelişmesinde ve olgunlaşmasında oldukça önemlidir. Ancak yetişkinler onsuz da iyi yaşayabilirler. Timüsün kanserli hale gelmesi veya kişide otoimmün durum myastenia gravis gelişmesi durumunda timusun çıkarılması için cerrahi (timektomi) önerilebilir .
DALAK
Adenoidler ve bademcikler gibi dalak da lenfoid dokudan oluşur . Kanı filtreler, bulaşıcı organizmaları, yaşlanan kan hücrelerini ve kan dolaşımında dolaşan diğer anormal hücreleri uzaklaştırır. Ancak bazen dalak aşırı aktif hale gelir ve sağlıklı hücreleri yok etmeye başlar.
Örneğin idiyopatik trombositopenik purpura (ITP), trombositler (aşırı kanamayı önleyen pıhtılaşan kan hücreleri) dolaşımdan çıkarıldığında gelişebilir. Kan dolaşımında az sayıda trombosit kaldığından morarma ve kanama yaşamı tehdit edebilir. İlaçlar yardımcı olsa da dalağın çıkarılması (splenektomi) gerekli olabilir. Veya bazen, özellikle spor yaralanmaları ve araba kazalarından sonra dalakta meydana gelen travma, iç kanamaya neden olur ve bu da splenektomiye yol açabilir.
Dalağı olmayan kişiler belirli enfeksiyonlara daha yatkındır, bu nedenle dalağın alınması acil değilse splenektomiden önce bir dizi aşı yapılması önerilir.
KISACA:
Vücut parçalarının en az yarısının gereksiz olduğunun söylentisi bu bir efsane. Ancak çoğu efsanede olduğu gibi bunda da bazı gerçekler var: Gerçekten de güvenli bir şekilde çıkarılabilecek pek çok vücut parçası var. Bununla birlikte, gereksiz ameliyatlardan kaçınmak ve mümkünse doğduğunuzda sahip olduğunuz parçaları korumak genellikle en iyisidir.
Elbette, apandisitinizin alınmasına rağmen hayatta kalabilir ve gelişebilirsiniz. Ancak yedek parça olarak adlandırılan parçalar hakkındaki anlayışımızın zamanla değişebileceğini akılda tutmakta fayda var. Ek iyi bir örnektir: Araştırmacılar, ekin bağışıklık gelişiminde rol oynayabileceğini ve gelecekteki hastalık durumunda bağırsağı yeniden doldurmak için “iyi bakterileri” depolayabildiğini keşfettiler. Timüsün çıkarılmasının kanser, otoimmün bozukluklar ve ölüm riskini az da olsa artırabileceğine dair kanıtlar var .
